Skip to main content

Numbers

Python integers, float va complex numbers sonlar to'plamini qo'llab-quvvatlaydi.

  • integers – butun sonlar to'plami
    • 32 bitli int
      • Maximum 231 - 1 = 2,147,483,647
      • Minumum -231 = −2,147,483,648
    • 64 bitli int
      • Maximum 263 - 1 = 9,223,372,036,854,775,807
      • Minumum -263 = −9,223,372,036,854,775,808
  • float – suzuvchi nuqtali sonlar to'plami
    • Maximum 1.7976931348623157e+308
    • Minumum 2.2250738585072014e-308
  • complex numbers – kompleks sonlar to'plami

Raqamlarda pastki chiziq

Raqam katta bo'lsa, uni o'qish qiyin bo'ladi. Masalan:

count = 10000000000

Uzun raqamlarni o'qish uchun qulayroq qilish uchun raqamlarni pastki chiziq yordamida guruhlashingiz mumkin, masalan:

count = 10_000_000_000

Arifmetik amallar

Pythonda asosiy arifmetik amallar o'z ma'nosi bo'yicha qo'llaniladi:

+ – qo’shish amali:

Ikki sonni yig'indisi

print(6 + 5) # 11

- – ayirish amali:

Ikki sonni ayirmasi

print(6 - 5) # 1

* – ko'paytrish amali:

Ikki sonni ko'paytmasi

print(6 * 5) # 30

/ – bo'lish amali:

Ikki sonni bo'linmasi

print(6 / 5) # 1.2

// – butun qismli bo'lish amali:

Ikki sonni bo'linmasi (ushbu amal bo'lish natijasining faqat butun qismini qaytaradi, qoldiq qismi tashlab yuboriladi)

print(6 // 5) # 1

% – qoldiqli bo’lish amali:

Ikki sonni bo'linmasi (ushbu amal bo'lish natijasining faqat qoldiq qismini qaytarib, butun qismi tashlab yuboriladi)

print(6 % 5) # 1

** – darajaga ko’tarish (oshirish) amali:

ab shaklidagi hisoblashlarda qo'llaniladi

print(6 ** 2) # 36

Ifodada bir nechta arifmetik amallar ketma-ket kelgan bo‟lsa, ular prioriteti (ustunligi) bo‟yicha bajariladi. Dastlab, yuqori prioritetga ega bo‟lgan amallar bajariladi. Amallarning prioriteti kamayish tartibida quyidagi jadvalda ifodalangan:

AmallarYo’nalish
**Chapdan-o'nga
*, /, //, %Chapdan-o'nga
+, -Chapdan-o'nga
number = 12//7 + 2 ** 5 * (34)
print(number) # -31

Shuni alohida ta'kidlash kerakki, arifmetik amallar butun sonlar uchun qanday tartibda bajarilsa, suzuvchan nuqtali haqiqiy sonlar uchun ham xuddi shunday bo'ladi. Agarda ifodada loaqal bitta haqiqiy son ishtirok qilsa natija haqiqiy turda ifodalanadi

Yuqoridagi barcha arifmetik amallarni o'zlashtirish amali = bilan birgalikda (arifmetik amal va undan keyin = belgisi ketma-ket yoziladi) ishlatish mumkin.

Masalan: +=, -=, *=, /=, //=, %=, **=. Bunday hollarda ifodaning o'ng tomonidagi barcha amallar hisoblanib, chiqqan natija chap tomondagi o‟zgaruvchi natijasi bilan mos arifmetik amal bajariladi va natija yana chap tomondagi o'zgaruvchiga yuklanadi. Masalan:

number = 2
number += 3 # number = number + 3 amaliga teng kuchli, number=5 bo`ladi
print(number) # 5
number -= 1
print(number) # 4
number *= 4
print(number) # 16
number //= 2
print(number) # 8
number **= 2
print(number) # 64