Boolean

Dasturlashda siz ko'pincha shartning to'g'ri yoki noto'g'riligini tekshirishni va natijaga qarab ba'zi harakatlarni bajarilishi mumkin. Rost va yolg'onni ko'rsatish uchun Python sizga mantiqiy ma'lumotlar turini taqdim etadi. Pythin-da bool turidagi o'zgaruvchilar mantiqiy qiymat turlani saqlashda ishlatiladi.

bool turidagi o'zgaruvchi o'zida ikkita qiymatni saqlashi mumkin: True va False.Misol uchun:

is_active = True
is_admin = False

Ikki raqamni solishtirganda , Python natijani mantiqiy qiymat sifatida qaytaradi. Masalan:

number_one = 20
number_two = 10
result = number_one > number_two

print(result) # True
print(number_one < number_two) # False

Shuningdek, ikkita satrni solishtirish mantiqiy qiymatga olib keladi:

print('a' < 'b') # True

print('a' > 'b') # False

bool() funktsiyasi

Python-dagi bool() funktsiyasi qiymatni mantiqiy ( True yoki False) ga aylantirish uchun ishlatiladi. U berilgan qiymatga qarab True yoki False qiymat qaytaradi.Masalan:

>>> bool('Hi')
True
>>> bool('')
False
>>> bool(100)
True
>>> bool(0)
False

Quyidagi qiymatlar python-da False qiymat qaytaradi:

• Nol raqami ( 0)
• Bo'sh qator ''
• False
• None
• Bo'sh ro'yxat []
• Bo'sh kortej ()
• Bo'sh to'plam {}

Mantiqiy operatorlar

Murakkab shartli ifodalarni yozish, odatda mantiqiy amallar yordamida amalga oshiriladi. Pythonda quyidagi mantiqiy operatorlar mavjud:

AND (mantiqiy ko'paytirish)

Murakkab ifodadagi biror bir qism ifodani qiymati False bo'lsa, ifodaning yakuniy qiymati False , aks holda True qiymat qaytaradi. Masalan:

age = 21
weight = 72
result = age > 17 and weight == 72
print(result) # True

Yuqoridagi dasturda murakkab mantiqiy amal ikki qismdan age > 17 va weight > 56 qismlardan tashkil topgan bo'lib, ular and mantiqiy operatori bilan birlashtirilgan. Agarda ikkala mantiqiy amal True qiymat qaytarsa ifodaning qiymati True bo'ladi, aks holda False qiymat qaytaradi

and operatorining biror bir operandi False qiymatga ega bo‟lsa, u holda boshqa operand qiymati tekshirib (hisoblanib) o'tirilmaydi, har doim natija False bo'ladi. Bunday xususiyat ish unumdorligini bir oz bo'lsada oshirish imkonini beradi. Xuddi shunaqa xususiyat or operatori uchun ham o'rinli. Ya'ni or operatorining biror bir operandi qiymati True qiymatga ega bo'lsa, boshqa operandlar tekshirilmaydi, natija sifatida har doim True qiymati qaytariladi.

Mantiqiy ifodalarda faqatgina taqqoslash amallaridan foydalanish shart emas. Ixtiyoriy mantiqiy amal yoki boolean turidagi qiymatlar True, False ham ishlatilishi mumkin. Masalan:

age = 21
weight = 72
status = True
result = age > 17 and weight > 56 and status
print(result) # True

OR (mantiqiy qo'shish)

Agarda ifodadagi biror bir qism ifoda True qiymat qaytarsa, yakuniy natija ham True, aks holda False bo'ladi

age = 21
status = False
result = age > 17 or status
print(result) # True

NOT (mantiqiy inkor)

Ifodaning qiymatini True bo'lsa, natija False va aksincha.

age = 21
status = False
print(not age > 17) # False
print(not status) # True

Agar bitta ifodada bir nechta mantiqiy operatorlar qatnashgan bo'lsa, u holda ularning ustunligiga (prioritetiga) alohida e'tibor qatarish kerak. Dastlab not operatori keyin and va eng so'ngra or operatori bajariladi. Masalan:

age = 22
status = False
weight = 58
result = weight == 58 or status and not age > 21 # True
print(natija)

Ushbu dasturda keltirilgan ifodadagi mantiqiy amallar kuyidagi ketmaketlikda bajariladi:

1. not age > 21 mantiqiy ifoda False qiymat qaytaradi;
2. status and False (not age > 21) esa False qiymat qaytaradi;
3. weight == 58 or True (status and not age > 21) esa True qiymat qaytaradi

Yodda tuting

Shuni alohida ta'kidlash kerarki, mantiqiy ifodalarda mantiqiy amallarning bajarilish ketma-ketligini qavslar () yordamida o'zgartirish mumkin.